Gisteren completely pumped up and happy van mijn les LOVECYCLE schalde ‘ie door mijn headphones: when it will be right? I don’t know. What it would be like? I don’t know.
Het was het moment dat ik de tekst van Sir Paul McCartney met zijn Hope of Deliverance ineens echt hoorde.
Dat heb ik soms met nummers die ik praktisch kan dromen: ineens komt een zin – die ik al jaren ken – heel bewust – echt bij me binnen. En ik ben er van overtuigd dat zulke momenten van bewustwording altijd een teken zijn.
Ineens ging ik erbij nadenken: nieuwe dingen, nieuwe ideeën. Nee, ik weet niet wanneer het, het juiste moment is. Is er ooit een juist moment, of is op een juist moment wachten een lekkere manier van uitstelgedrag? Als ik het zo schrijf, absoluut. Ik ken het met Modesk, waarop je dit nu leest. Al sinds 2014 ben ik bezig. Aan ideeën geen gebrek, schrijven kan ik ook – ik heb er, vrij onbewust (want ben erin gerold) mijn beroep van gemaakt en inmiddels 10+ jaar ervaring in.
Maar altijd is het voor anderen, nooit staat mijn naam erbij of erboven.
When it will be right? I don’t know. What it would be like? I don’t know.
Paul McCartney – Hope of deliverance (1993)
Copywriter is ghostwriter?!
Ik herinner me nog dat ik voor Zalando werkte, dit een vriendin vertelde en zij zei: ‘oh, maar ik zie jouw naam nergens staan.’ Dat me dat nog bijstaat, zegt genoeg over de impact die dat zinnetje op me had. Shit man, als ik iets schrijf, wil ik wel mijn naam erbij zien staan. Destijds leerde ik het verschil kennen tussen schrijver, journalist en copywriter. Als copywriter, schrijf je teksten (copy), maar dat doe je voor een ander – je naam staat er niet boven. Eigenlijk ben je dus ghostwriter.
Jaren later had ik de ervaring dat ik een stuk had geschreven, en ik (bij het checken ervan) iemand anders zijn naam boven mijn stuk zag staan. Toen heb ik mijn opdrachtgever een email gestuurd dat ik dat niet wilde zien. ‘Ja, maar jouw naam kan er niet boven.’ Nee, is prima, maar zijn naam ook niet. Hij heeft niks gedaan, opzouten.
Het deed me anders kijken naar websites – en ook boeken. Neem het boek van Martien Meiland wat door journalist en ghostwriter Jan Dijkgraaf is geschreven. Doen ze niet moeilijk over, het is gewoon zo. Het gaat nog steeds om Martien, het is zijn verhaal, maar Dijkgraaf is degene die het opschrijft, omdat Martien zelf waarschijnlijk beter is op beeld. Dat weet hij van zichzelf, dus dat doen ze heel slim. Douze points – Martien zou ze vast waarderen.
Trip down Hogeschool van Amsterdam memory-lane
Niet voor niets is redacteur een beroep. Ik zie mezelf nog zitten op de Hogeschool van Amsterdam, bij de module Bureauredactie. Een hekel had ik eraan: schrijven en corrigeren. In plaats van gewoon een rode streep door zaken heen krabbelen, kwam er een heel “alfabet” aan te pas, want dat is in de boekenwereld de manier om te redigeren. Je schrijft en publiceert niet zomaar even een boekie. Niet iedereen die een boek op zijn naam heeft staan, kan daadwerkelijk goed schrijven. Er zit een hele wereld achter.
Lijkt me ook heerlijk. Ik kan lekker schrijven, en een ander brengt de structuur erin/ maakt er een logisch verhaal van. Verliezen doe ik mij dikwijls in mijn eigen teksten en dit is precies de hoofdreden waarom ik veel schrijf en weinig publiceer. Mijn brein werkt als volgt: ik heb een idee/ik voel inspiratie voor een klein stukje tekst. Ik begin te schrijven, kom ineens op persoonlijke ervaringen over dat ‘kleine’ onderwerp en zit binnen een mum van tijd op grote stukken tekst. Het concept “kill your darlings” is mij welbekend, maar alom verguisd. Vreselijk om te moeten schrappen en mijn verhaal kloppend te maken. Dan raak ik uit mijn praatstoel, uit mijn creatieve flow en dan gooi ik de handdoek in de ring. Laat maar.
Als ik klaar ben, klik ik op voorbeeld en zie ik 5 minuten leestijd. Vervolgens denk ik: weer zo’n lange lap waar niemand op zit te wachten. We leven in 2022, het moet kort. Tekst is al niet meer hip, waar doe ik het voor?
Woorden kunnen raken, en dat is het mooiste wat er is
Nou, voor reacties die ik kreeg na het publiceren van mijn ode aan Roxy Music en voor de reacties die ik kreeg op verhalen over mijn moeder. Of op deze post over mijn vader. Ik blijk de mens te kunnen raken met mijn woorden en dat talent heeft niet iedereen.
Goed.
Ik ben gisteren begonnen aan dit stuk en heb er nu alweer een hele alinea bijgeschreven. Zo gaat dat dus. Aan het eind van het verhaal vind ik het allemaal weer ‘gelul waar geen hond op zit te wachten’ en houd ik het in concept. Geloof je me als ik zeg dat ik zo een hele rits met posts heb? Zo vaak denk ik: ik publiceer vandaag 1 post, maar dan open ik die tekst en vind ik het onderwerp ineens irrelevant.
Ja, zo kom je er wel in het leven ;).
Ondanks dat ik nu helemaal afgedwaald ben, kwam de inspiratie voor deze post van een lied. Van Hope of Deliverance wat ik hoorde na het sporten. Oorspronkelijk wilde ik uitgebreid in het lied duiken, maar aangezien ik nu alweer een hele lap heb volgeschreven, houd ik het kort:
Sir Paul McCartney schoot deze hit in 1993 de wereld in. Het kwam tot stand op zijn zolder, omdat hij een momentje voor zichzelf wilde. Hij nam een gitaar en begon wat te tokkelen. Een extra accessoire op de gitaar zorgde voor een apart geluid wat hem deed denken aan kathedralen met Kerstmis. Dat beviel hem wel.
Van de Kerstmis dwaalde hij af naar bevrijding: de hoop op bevrijding (hope of deliverance) en wat dit voor verschillende mensen inhoudt in hun leven. Arm en rijk, klein en groot. Als voorbeeld noemde hij armoede. Heb je geen cent te makken, dan is uit de armoede komen, je bevrijding. Als je ziek bent, wil je graag beter worden, en als ik ‘m op mezelf betrek: ik wil mezelf bevrijden van die eeuwige overtuiging dat ik niet goed genoeg ben.
I do like leaving things ambiguous – I’ve often done that in my songs, so that people say to me “I always thought it meant something else…”.
Paul McCartney – Uit een Club Sandwich interview
Hope of deliverance werd een optimistisch lied en wat ik het meest voel aan zijn verhaal? McCartney zegt dat hij zijn liedjes graag ‘ambiguous’ houdt, dat vindt hij leuk – mensen die zijn lied keer op keer horen en denken: huh, ik dacht dat het over heel iets anders ging!
Dat heb ik zelf met zoveel nummers. Hope of deliverance heb ik ook altijd maar een beetje mee geblèrd, maar achtergrondinformatie, waarom een lied is geschreven, intrigeert me vaak. Alsof ik, nadat ik het verhaal ken, het lied nog intenser kan beleven. Er een extra dimensie aan mijn beleving wordt toegevoegd.
Laat ik beginnen om een extra dimensie aan mijn geliefde eigen teksten toe te voegen: deze wordt gepubliceerd.
On to the next one!